NVM over Prinsjesdag en miljoenennota: samen van plannen naar praktijk
De NVM heeft de plannen in de Miljoenennota geanalyseerd. De aandacht daarin voor de vastgoedmarkt is duidelijk zichtbaar. Dat is positief want de effecten op de samenleving en economie zijn direct en vergaand. De voorzitters van de NVM vakgroepen Wonen, Business en Agrarisch & Landelijk spreken zich uit over de plannen, de ambities, de haalbaarheid en consequenties. De algemene conclusie en oproep vanuit de NVM vakgroepen is duidelijk en eenduidig. De vraagstukken zijn groot en vereisen samenwerking van overheid, belangenorganisaties en bedrijfsleven. Met lange termijn perspectief, consistent beleid en oor en oog voor knelpunten komen vertrouwen, verbinding en ondernemerschap tot stand.
Waarnemend NVM-voorzitter en vakgroepvoorzitter Wonen Lana Gerssen: “We staan voor grote vraagstukken die de basis in onze samenleving vormen. Wonen is daarbij een grondrecht. Aan de ambities van onze woonminister ligt het niet. Ondanks de plannen hapert de nieuwbouw van 900.000 woningen en stokt de doorstroming.”
Lana Gerssen vervolgt: “De toewijzing van woningen en regulering van de middenhuur leiden niet tot meer woningen. We zien in de praktijk een tegengesteld effect. Beleggers en ontwikkelaars zijn terughoudend bij de realisatie van projecten waardoor de doorstroming stokt. Daarbij komt dat de gestegen bouwkosten betaalbare nieuwbouw lastig maken.”
Over de ambitie vraaggestuurd woningen te bouwen tot 2030 is Lana Gerssen sceptisch: “Dat we méér woningen nodig hebben, staat als een huis. En laten we daarbij inderdaad niet vergeten dat de keuzevrijheid voor consumenten, hoe en waar ze willen wonen, essentieel is. Vraaggestuurd bouwen als leidraad dus.
Lana Gerssen: “Krijgen we dat voor elkaar, dan kunnen en willen mensen stappen zetten in hun wooncarrière. Maar 900.000 woningen, vraaggestuurd en waarvan 2/3 betaalbaar, is in onze ogen, naast de verduurzamingsopgave in de bestaande woningvoorraad, niet realistisch met de huidige bouwkosten en krapte op de arbeidsmarkt.”
Vakgroepvoorzitter NVM Business Sander Heidinga is duidelijk over de miljoenennota en de verhoging van de overdrachtsbelasting voor commercieel vastgoed: “Dit besluit zorgt ervoor dat beleggers hard worden geraakt. Het werkt negatief door in het klimaat voor vastgoedinvesteringen. In de markt is nog steeds veel kapitaal beschikbaar voor de broodnodige investeringen in de vastgoedmarkt, maar dit werkt averechts. Het zet ook nog eens extra druk op het MKB als belangrijke economische motor van Nederland. Ook voor de institutionele woningbeleggers, die hard nodig zijn voor het aanbod in de vrije huursector, is het schadelijk. Daarbij komt dat deze verhoging de stijgende woningbouwopgave frustreert omdat de benodigde aantallen nieuwbouwwoningen niet meer worden gerealiseerd."
Sander Heidinga: “Het draagt niet bij aan de transformatieopgave van kantoren naar woningen. De realisatie van de 10.000 woningen die uit deze transformaties moeten ontstaan, raakt steeds verder uit zicht. De toenemende druk op beleggingswaarde en transactieprijzen vertaalt zich ook in een terugval in onderhoud en verduurzaming van objecten die vastgoedbeleggers in portefeuille hebben. Dat kan nooit de bedoeling zijn.”
Sander Heidinga over verduurzaming: “We staan als NVM Business achter het energielabel C voor kantoren dat per 1 januari 2023 verplicht wordt. Verduurzaming doet ertoe maar moet ook onder de huidige omstandigheden financieel haalbaar blijven.”
Sander Heidinga vervolgt: “De aandacht en middelen in de miljoenennota voor het behoud van vitale binnensteden is een welkome investering. Een toenemend aantal Nederlandse binnensteden staat onder druk door een dalend aantal winkels. Overleg tussen gemeenten en vastgoedeigenaren is nodig om nieuwe centrumvisies te ontwikkelen. Nieuwe functies als dienstverlening, cultuur, horeca en wonen dragen sterk bij aan de leefbaarheid en economische veerkracht.”
Vakgroepvoorzitter NVM Agrarisch & Landelijk Jos Ebbers kijkt met zorg naar het perspectief voor de agrarische sector in de miljoenennota: “Wat ontbreekt en ontzettend knelt is duidelijkheid over het toekomstperspectief voor agrarische ondernemers. Het kabinet wil komen tot een toekomstbestendige duurzame landbouw en een waardevol landelijk gebied. Daarbij moet de positie van de agrarische ondernemers in de keten sterker worden en niet minder sterk. Dat is een gezond uitgangspunt en het is essentieel voor het businessmodel van de boer en tuinder."
Jos Ebbers mist aandacht voor innovatie: “Wat weer opvalt is dat er weinig wordt ingezet op innovatie, terwijl er veel oplossingen voorhanden zijn. De Nederlandse agrarische sector is toonaangevend. Dat kan niet zonder innovatie. We hopen dat de aanbevelingen van de heer Remkes daarin duidelijkheid én structureel ondernemingsruimte scheppen. Daarbij geloof ik in de meerwaarde van een gebiedsgerichte aanpak. Laat alle stakeholders samen lokale oplossingen vinden op basis van feiten en wetenschap. Daarmee gaat er een stuk emotie uit de discussie en ontstaat er ruimte voor nieuwe denkbeelden.”
Jos Ebbers: “Dat er financiële middelen zijn vrijgemaakt voor legalisatie -en daarmee ruimte en vergunningen- van PAS-melders is positief. Dat geldt ook voor de vrijwillige opkoop veehouderij in 2023. Een nijpend en niet te negeren issue zijn de extreme energiekosten voor de glastuinbouw. Hier is actie op korte termijn noodzakelijk.”
Over NVM
De Nederlandse Coöperatieve Vereniging van Makelaars en Taxateur in onroerende goederen NVM U.A. is opgericht in 1898. Met ruim 4400 aangesloten makelaars/taxateurs is de NVM de grootste ledenorganisatie van makelaars, taxateur en vastgoeddeskundigen. De vereniging is georganiseerd rond drie gespecialiseerde vakgroepen: Wonen, Business en Agrarisch en Landelijk. De NVM behartigt de belangen van haar leden en het makelaarsvak en onderhoudt daarvoor contacten met alle betrokken partijen in het maatschappelijke en politieke veld.
Noot voor de redactie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: NVM, woordvoerder Marc van der Lee op 06 – 21 47 76 27 of m.vanderlee@nvm.nl.